W pełni automatyczne systemy ważenie pojazdów już niedługo w Polsce

Porozumienie na rzecz eliminowania z ruchu drogowego przeciążonych ciężarówek

  1. Co trzecia ciężarówka w Polsce jest przeciążona
  2. Na czym polega system wagowej preselekcji pojazdów?
  3. Administracyjne systemy WIM
  4. Podsumowanie

WIM systemy wazenia pojazdow

Przeciążone pojazdy ciężarowe to prawdziwa plaga polskich dróg. Proceder ten wpływa negatywnie na bezpieczeństwo drogowe oraz stan infrastruktury. Dodatkowo stanowi naruszenie zasad uczciwej konkurencji na rynku przewozów drogowych. Tylko efektywna kontrola wagi pojazdów i eliminacja z ruchu tych, które przekraczają dopuszczalne normy pozwoli ograniczyć to powszechne zjawisko.

W Polsce trwają już intensywne prace nad rozwojem oraz upowszechnianiem systemu dynamicznego ważenia pojazdów przy pełnej prędkości Weigh-in-Motion (WIM). Teraz także rozpoczną się prace nad wykorzystaniem systemu w celach administracyjnych. Zmobilizuje to załadowców, przewoźników i kierowców do przestrzegania przepisów określających dopuszczalną masę całkowitą pojazdów oraz nacisków poszczególnych osi i grup osi.

  1. Co trzecia ciężarówka w Polsce jest przeciążona

Transport drogowy towarów od dawna jest „na cenzurowanym”. Podlega on kontroli różnych służb, jest też obiektem zainteresowania i oceny różnych środowisk. Niestety w wielu przypadkach branża transportowa obwiniana jest o generowanie wielu zagrożeń. I jest w tym sporo prawdy…

Jak wynika z analiz  Inspekcji Transporty Drogowego co trzecia ciężarówka poruszająca się po polskich drogach jest przeciążona. Ma to niebagatelny wpływ na dynamikę pojazdu (długość drogi hamowania, sterowność itp.), a przez to stwarza istotne zagrożenie dla  bezpieczeństwa ruchu drogowego, zdrowia i życia jego uczestników. Nie bez znaczenia jest również silne niszczenie infrastruktury drogowej. Przeciążone pojazdy ciężarowe są bowiem głównym czynnikiem wpływającym na pogarszanie stanu dróg i mostów w naszym kraju (powodują powstanie kolein oraz nierówności).

Do tego wszystkiego dochodzi jeszcze naruszanie zasad konkurencji przez nieuczciwych przewoźników.

  1. Na czym polega system wagowej preselekcji pojazdów?

Służby inspekcji drogowej już od dłuższego czasu stosują monitoring obciążeń poprzez system wagowej preselekcji pojazdów. Składa się on z wag dynamicznych, czujników pomiarowych umieszczonych w jezdni, kamer rejestrujących zdarzenia, kamer do identyfikacji pojazdów, tablic zmiennej treści i szaf sterujących. Ważenie pojazdów w ruchu umożliwia pomiar nacisków osi oraz masy całkowitej pojazdów poruszających się z prędkością 30-100 km/h. Informacja o przekroczeniu dopuszczalnych wartości trafia w czasie rzeczywistym do inspektorów ITD, którzy zatrzymują wskazaną przez system ciężarówkę i kierują ją na wagę stacjonarną.

System działa w kilkudziesięciu miejscach we wszystkich regionach kraju. Niestety jest on czasochłonny i wymaga pracy wielu inspektorów. Kontrola jest tylko wyrywkowa i dotyczy niewielkiego odsetka pojazdów (ITD jest w stanie w ciągu roku skontrolować ok. 20 tys. pojazdów ciężarowych). Wielu przedsiębiorcom udaje się zatem uniknąć kary, gdyż wciąż brakuje odpowiednich przepisów, które pozwoliłby je wyegzekwować.

  1. Administracyjne systemy WIM

Badania naukowe i techniczne w zakresie systemów dynamicznego ważenia pojazdów rozpoczęto już ponad dziesięć lat temu w Katedrze Metrologii i Elektroniki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. W 2014 r. powstała specjalna grupa skupiająca wyższe uczelnie, urzędy administracji państwowej, instytuty badawcze oraz firmy komercyjne, której celem jest stworzenie warunków niezbędnych do wprowadzenia i stosowania systemów ważenia pojazdów w ruchu.

W grudniu 2016 r. AGH podpisała współpracę z czterema największymi firmami specjalizującymi się w dostarczaniu nowoczesnych systemów ITS: CAT Traffic, Kapsch Telematic Servises sp. z o.o., Kistler Eastern Europe s.r.o., TRAX Elektronik Sp. Jawna.  Podpisanie porozumienia jest ważnym krokiem do wdrożenia w pełni automatycznych systemów oraz rozpoczęcia ostatniego etapu badawczego, który ma doprowadzić do wprowadzenia w Polsce legalizacji systemów ważenia pojazdów przy pełnej prędkości na trasie przejazdu.

Przy tej metodzie nie będzie już potrzeby zatrzymania kontrolowanego pojazdu (kierowca często nie będzie zdawał sobie nawet sprawy z wykonywanego pomiaru). Co ważne system pozwoli na skontrolowanie każdego pojazdu przejeżdżającego przez punkt kontrolny. Czas pomiaru będzie krótki a koszty takiej kontroli relatywnie niskie. Wagi WIM będą kontrolować masę pojazdów podobnie jak obecnie fotoradary sprawdzają prędkość (w pełni automatycznie i z taką dokładnością, że bezpośrednio będzie można wyciągnąć konsekwencje administracyjne za jakiekolwiek naruszenia).

  1. Podsumowanie

Nowoczesne systemy ważenia pojazdów WIM już niedługo mogą stać się kluczowym elementem prowadzącym do poprawy stanu infrastruktury drogowej oraz bezpieczeństwa na polskich drogach. Ich wprowadzenie pozwoliłoby także zaoszczędzić miliony złotych, które w tej chwili rokrocznie przeznaczane są na naprawę zniszczonych dróg. Warto zaznaczyć, że Polska ma szansę używać systemów w celu egzekwowania przepisów jako drugi kraj na świecie (do tej pory udało się to tylko Czechom).

Wymagania dotyczące przyszłych konstrukcji i technologii zostaną określone prawdopodobnie w ciągu roku.

Informacja za: www.rynekinfrastruktury.pl, www.rp.pl, www.galaxy.agh.edu.pl, www.biznes.onet.pl, www.edroga.pl, www.logistyka.wnp.pl, www.infobus.pl